Otwarte Repozytorium Korpusu Polskiego Języka Migowego jest jednym z efektów realizacji projektu Wielopoziomowa anotacja lingwistyczna korpusu polskiego języka migowego (PJM) w ramach modułu 1.2 III edycji Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki (NPRH) Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego (0111/NPRH3/H12/82/2014).

Korpus PJM to realizowany od roku 2010 projekt gromadzenia danych językowych pochodzących od rodzimych użytkowników PJM. Obecnie zbiór składa się z nagrań wypowiedzi 150 Głuchych z całego kraju.

Wszystkie dane wchodzące w skład korpusu powstały specjalnie na potrzeby tego projektu i były pozyskiwane podczas sesji nagraniowych organizowanych najczęściej w siedzibie PLM. Do udziału w nagraniu zapraszani byli głusi użytkownicy PJM, urodzeni i mieszkający na terenie Polski. W nagraniach wzięła udział zrównoważona  liczba kobiet i mężczyzn, reprezentujących różne grupy wiekowe, o zróżnicowanym wykształceniu i pochodzeniu, co wynika z dążenia do zapewnienia reprezentatywności danych językowych.


Sesja nagraniowa obejmowała zawsze parę informatorów. Dzięki temu możliwe było uzyskanie naturalnych dialogów, a tym samym także różnorodnych konstrukcji składniowych. W studiu nagraniowym oprócz informatorów obecny był głuchy moderator sesji, który czuwał nad jej przebiegiem i wyjaśniał niezrozumiałe kwestie. Językiem kontaktowym był wyłącznie PJM.

Każde z zadań informatorzy wykonywali w parze, relacjonując sobie obejrzane materiały, dyskutując na wybrane tematy, dokonując wspólnych ustaleń itp. Materiałami wywoławczymi były rysunki, klipy filmowe, plansze z obrazkami, mapki. Informatorzy nie znali wcześniej swoich zadań.

Zgromadzone dane były następnie anotowane w programie iLex – przeprowadzany był ich podział na pojedyncze znaki, lematyzacja, tagowanie, transkrypcja artykulacyjna w notacji HamNoSys oraz tłumaczenie poszczególnych zdań na język polski.

Zgromadzone dane korpusowe umożliwiają prowadzenie rzetelnych badań lingwistycznych opartych na dużym materiale językowym. Mają także niezwykłą wartość jako skarbiec kultury Głuchych i archiwum języka migowego, zwłaszcza starszego pokolenia niesłyszących. W związku z brakiem szeroko używanej notacji PJM zbiór danych wideo jest jedyną drogą do utrwalenia obecnego kształtu języka migowego i zachowania go dla kolejnych pokoleń — zarówno dla członków społeczności Głuchych, jak i dla badaczy.

Korpus to również istotny czynnik zapobiegający deprecjacji języka migowego oraz wspierający emancypację samych Głuchych, którzy dzięki tego typu projektom powinni być utwierdzani w poczuciu wartości własnego języka.

Więcej informacji na temat Korpusu PJM można znaleźć m.in. w następujących publikacjach:

Paweł Rutkowski, Sylwia Łozińska, Joanna Filipczak, Joanna Łacheta, Piotr Mostowski (2013), Jak powstaje korpus polskiego języka migowego (PJM)?, Polonica 33, 297-308. 

Paweł Rutkowski, Sylwia Łozińska, red. (2014), Lingwistyka przestrzeni i ruchu. Komunikacja migowa a metody korpusowe, Warszawa: Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego, 220 stron, ISBN: 978-83-64111-12-9 (druk), 978-83-64111-85-3 (PDF).

Paweł Rutkowski, Anna Kuder, Joanna Filipczak, Piotr Mostowski, Joanna Łacheta, Sylwia Łozińska (2017), The design and compilation of the Polish Sign Language (PJM) Corpus, w: Different faces of sign language research(Lingwistyka Migowa w Polsce / Sign Linguistics in Poland: 2), red. Paweł Rutkowski, Warszawa: Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego, 125-151.